شهاب الدین عادل چالش های تولید کتاب های سینمایی را بررسی کرد
به گزارش خبرنگار لیزنا، گفت‌وگو اختصاصی خانه کتاب با عنوان «سینما و کتاب» با حضور شهاب‌الدین عادل استاد دانشگاه هنر تهران، روز سه‌شنبه ۱۹ اردیبهشت ماه برگزار شد.در این گفت و گو وضعیت و چالش‌های تهیه و توزیع کتاب‌های سینمایی در کشور بررسی شد.شهاب‌الدین عادل در ابتدای سخنان خود بر گستردگی موضوع‌های سینمایی و شاخه های گوناگون هنر در سینما اشاره کرد و گفت: هیچ‌گاه این توقع وجود ندارد که ناشران، مولفان و مترجم‌های هنری به همه موضوع‌ها موجود در این عرصه ورود کنند. آثار منتشر شده، باید بتواند به بالا رفتن سطح کیفی آثار و اندیشه نیروهای فعال در بدنه تولید فیلم و همچنبن کسانی که در رشته‌های مختلف هنرهای دراماتیک تحصیل می‌کنند کمک کند.
عادل از عملکرد سازمان‌ها و ارگان‌های مرتبط با بخش مدیریتی فرهنگ در عرصه سینما انتقاد کرد و توضیح داد: متاسفانه ارگان، نهاد یا بخش مشخصی برای نظارت بر آثاری که مترجم‌ها و مولف‌ها می‌خواهند در حوزه سینمایی کار کنند وجود ندارد و همین نارسایی باعث بروز بسیاری از پراکندگی ها و البته انتشار آثار غیر کاربردی در حوزه سینما شده است.وی با بیان اینکه کتاب‌های هنری، مخاطب خاص خود را دارد، بر دقت در انتخاب آثار مورد توجه نویسند‌گان و مترجم‌ها و حذف کتاب‌های غیر ضروری از چرخه تولید و انتشار تاکید کرد.او در مورد نقش معاونت‌های پژوهشی در موسسه‌های آموزش عالی در تولید آثار کاربردی این حوزه گفت: کارکرد معاونت‌های پژوهشی در دانشگاه‌ها آن است که با توجه به طرح درس در رشته‌های مختلف، فهرستی از دروس تهیه نمایند و در اختیار مترجم‌ها و مولف‌ها قرار دهند. این اقدام در تهیه آثار کاربردی، نه فقط در دانشکد‌های هنری بلکه در دانشگاه‌های مختلف اثرگذار است.
به گفته عادل در حال حاضر ناشران خصوصی و موسسه‌های انتشاراتی که با سازمان‌های مختلف سینمایی ارتباط دارند، آثاری را تولید و منتشر می‌کنند و تا حدودی کمبود موجود در معاونت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها را پوشش می‌دهند. این استاد دانشگاه بر لزوم سرمایه‌گذاری موسسات آموزش عالی در حوزه پژوهش تاکید کرد و با ابراز تاسف از عدم سرمایه‌گذاری کافی در این حوزه گفت: استادان دانشگاه در رشته سینما امکان تخصیص زمان برای انجام فعالیت‌های پژوهشی در دانشگاه را ندارند و نمی‌توانند آموزش را رها کنند و به پژوهش بپردازند.عادل با اشاره بر سابقه بیست ساله خود در تدریس افزود: خود من بخش‌های مورد نیاز از منابع روزآمد در حوزه سینمای جهان را ترجمه می‌کنم و به‌صورت جزوه در اختیار دانشجویانم قرار می‌دهم.
وی تاکید کرد که وظیفه دانشگاه تربیت فیلم‌ساز حرفه‌ای نیست بلکه دانشگاه یک محیط فرهنگی است و باید با در اختیار داشتن سرمایه‌گذاری‌های لازم، در زمینه آکادمیک فعالیت کند؛ و ادامه داد: ناگفته نماند که همواره فارغ التحصیلان دانشگاه به بدنه اصلی سینما وارد شده‌اند.او بر لزوم پیوند میان موسسه‌های آموزش عالی و سازمان‌ها، نهادها و شرکت‌های سینمایی دولتی و خصوصی تاکید کرد و با ابراز تاسف از عدم پیوند این موسسات و شرکت ها در حوزه سینما گفت: البته بخش پژوهش‌های سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌طور جداگانه با دانشگاه تهران، مراکز آموزشی و سازمان‌های مرتبط جلسه‌های هم‌اندیشی برگزار کرده است.این نویسنده خواستار برگزاری جلساتی با هدف بررسی مشکلات و مسائل این حوزه از سوی فعالان عرصه‌های مختلف نظری و عملی هنر سینما و با مرکزیت بخش پژوهش‌های سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد.
عادل تسلط به زبان انگلیسی برای استفاده از منابع مرجع، دسترسی و امکان استفاده از فضای مجازی، بهره‌گیری از منابع سینمایی و مطالعه کتاب‌ها و جزوه‌های تخصصی در عرصه سینما را از جمله ویژگی‌های دانشجویان موفق رشته سینما برشمرد. او ادامه داد: امروزه به دلیل برخورداری از منابع و امکانات، بخش زیادی از دانشجویان سینمایی به لحاظ اطلاعات از افراد فعال در بدنه سینما، جلوتر هستند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بهتر است دولت‌ها بپذیرند که برای سرمایه‌گذاری روی قشر جوان (به خصوص جوانان فعال در حوزه هنر) باید سوبسیت بدهند تا جوان‌های تلاش‌گر در رشته‌های هنری با بهره‌گیری از امکاناتی که در دانشگاه در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد، تجربه کنند، سیاه‌مشق‌هایشان را بنویسند و مباحث نظری را به‌طور عملی بیاموزند. او با انتقاد از مشکلات دانشجویان در ساخت فیلم، بهره‌گیری از امکانات سخت‌افزاری و تهیه کتاب‌های این حوزه افزود: گاهی دانشجویان علاقه‌مند به کتاب‌های حوزه سینما به دلیل قیمت بالای آثار این حوزه مجبور می‌شوند در کتابخانه‌های عمومی و کتابخانه‌های دانشگاه از منابع مورد نیازشان استفاده کنند.
شهاب الدین عادل با اشاره بر انتشار کتاب هایی ارزشمند در زمینه صدابرداری، تدوین، فیلم‌نامه‌نویسی و فیلم‌برداری، از عدم انتشار کافی کتاب مفید و کاربردی درزمینه کارگردانی خبرداد و افزود: اغلب مترجمان فعال در این حوزه، به دلیل بی‌اطلاعی از تکنیک‌های سینمایی و تنها به واسطه توانایی ترجمه آن هم به شکل عمومی اقدام به انتشار کتاب کرده‌اند و همین رویکرد باعث شده است تا کتاب‌هایی که در زبان مرجع ساده و سرراست بوده‌اند، دچار پیچیدگی زیادی شوند و حتی یک خواننده علاقه‌مند و نه متخصص متوجه پیچیدگی در ترجمه خواهد شد.
عادل با غیرقابل گذشت خواندن این نوع ترجمه ها ادامه داد: مترجمی که تسلط ندارد، بهتر است وارد این عرصه نشود چون به ذهن مخاطب صدمه می‌زند. چنین افرادی بهتر است در صورت اصرار بر انجام کار حتماً با یک متخصص مشورت کنند و به طور تیمی کار را پیش ببرند. او تسلط به زبان مادری، اشراف به زبان مقصد، توانایی در برقراری تعامل بین این دو زبان و تخصص در رشته موردنظر را از ویژگی‌های یک مترجم موفق برشمرد و گفت که چنین مترجمی عموماً دست به واژه‌سازی می‌زند و این کار را به خوبی انجام می‌دهد
